Met een warmtepomp kan je je huis verwarmen zonder aardgas of stookolie. Een warmtepomp is duurzaam omdat het in verhouding weinig elektriciteit gebruikt om veel warmte van buiten naar binnen te pompen. Van één eenheid stroom maakt een warmtepomp gemiddeld twee tot vijf eenheden warmte. Maar welk type is het meest geschikt voor je woning?
Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, grondwater of bodem en geeft die in huis af, waardoor het binnen opwarmt. Ook als het buiten koud is, kan de warmtepomp warmte uit de buitenlucht onttrekken. Via een compressor wordt die warmte dan op de juiste temperatuur gebracht. Dat vraagt elektrische stroom.
Belangrijk is dat dit efficiënt gebeurt. Om een goed rendement te halen, vereist je woning een goede isolatie en verwarmingselementen die bij lage temperatuur veel warmte kunnen afgeven, zoals vloerverwarming, aangepaste radiatoren, ventilo-convectoren of muurverwarming. Een belangrijke vraag die mensen zich stellen is: wanneer verwarm je goedkoper met een warmtepomp dan met een gascondensatieketel? Met de huidige energieprijzen is dat als je warmtepomp een SCOP behaalt van 3,2 of meer. Ben je ons al kwijt met termen als SCOP en ventilo-convectoren? We leggen het hieronder rustig voor je uit.
Wanneer rendeert een warmtepomp?
De SCOP - of Seasonal Coefficient of Performance - is de verhouding tussen de warmte geproduceerd door de warmtepomp en het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp over een jaar heen. Een warmtepomp die een SCOP 3,2 heeft, produceert dus 3,2 kWh warmte bij een verbruik van 1 kWh elektriciteit. En dit gemiddeld bekeken over een jaar. Hoe minder hard je warmtepomp moet werken, hoe hoger je rendement.
Of je dit haalt, hangt van verschillende factoren af. Dit speelt mee:
1. De isolatiegraad en luchtdichtheid van je woning
Als je woning matig geïsoleerd is en er veel warmte ontsnapt via kieren, ramen en deuren, dan moet je warmtepomp harder werken. Waarom? Omdat er een hogere watertemperatuur gehaald moet worden om je huis warm te krijgen. Dit gaat ten koste van het rendement.
2. Het verdeelsysteem
Verwarming op lage temperatuur - zoals vloer- of wandverwarming - heeft ook een lagere aanvoertemperatuur nodig dan klassieke radiatoren. De warmtepomp kan zo op een lagere temperatuur werken om je warmteafgiftesysteem te voeden, wat het rendement uiteindelijk verhoogt.
3. De brontemperatuur
Een warmtepomp onttrekt energie uit de bodem, water of lucht en zet die om naar bruikbare warmte voor je verwarming en sanitair warm water. De bodem heeft een vrij constante temperatuur, terwijl de temperatuur van lucht sterk fluctueert - tot zelfs onder het vriespunt. Gemiddeld ligt de buitentemperatuur tijdens het stookseizoen lager dan de temperatuur van de bodem waardoor de efficiëntie van een lucht-waterwarmtepomp gemiddeld iets lager ligt dan die van een bodem-waterwarmtepomp.
4. Het sanitair warmwaterverbruik
Warm water voor keuken en badkamer moet warmer worden dan dat voor je verwarming. Maar hoe hoger de watertemperatuur, hoe minder efficiënt de warmtepomp zal werken. Waar de meeste boilers water op 60°C opslaan, doet een warmtepomp dat op 50 à 55°C omwille van de efficiëntie. Om legionellabesmetting te voorkomen gaat de boiler dan één keer per week op hogere temperatuur.
5. Het klimaat
In zuiderse landen ligt het rendement van een warmtepomp bijvoorbeeld hoger dan bij ons, door de hogere gemiddelde temperatuur van de buitenlucht.
Lees meer over het rendement van een warmtepomp
Types warmtepompen
Indien je woning geschikt is voor een warmtepomp - met degelijke isolatie en een warmteafgifte op lage temperatuur - heb je verschillende opties.
Hoe zit het met het geluid van een warmtepomp?
De buitenunit van een warmtepomp die zijn energie uit de buitenlucht haalt, maakt geluid, net als een airco. De buitenunit van een warmtepomp produceert ongeveer 40 dB aan geluid. Ter vergelijking: een vaatwasser haalt ongeveer 50 dB en een voorbijrijdende auto ongeveer 85 dB. Als je hem slim plaatst, hebben jij en je buren daar waarschijnlijk geen last van.
Sommige warmtepompmodellen presteren wel opmerkelijk beter dan andere. Het is daarom aan te raden om de technische specificaties na te lezen als je een model kiest.
Lees onze tips over hoe het geluid van een warmtepomp te verminderen
Wat is de kostprijs van een warmtepomp?
De aankoopprijs varieert van gemiddeld 2.500 tot 25.000 euro (incl. plaatsing en 6% btw) en hangt af van het type. Een lucht-luchtwarmtepomp is doorgaans het goedkoopst, een bodem-waterwarmtepomp het duurst. Daartegenover staat dat een bodem-waterwarmtepomp de laagste verbruikskosten zal hebben voor de warmte (en koude) die ze levert, dit type warmtepomp heeft als extra voordeel dat het passief kan koelen. Wat voor jouw woning de voordeligste koop is niet zomaar te zeggen.
Lees meer over de kostprijs van een warmtepomp
Vergeet je premie niet
In Vlaanderen kan je via het online loket “Mijn VerbouwPremie” een premie aanvragen voor je renovatie én verschillende energiebesparende investeringen, alsook voor een warmtepomp.