Een nieuw jaar. Dat betekent nieuwe bouwregels en premies. Wat verandert er voor jou als je gaat bouwen, kopen of renoveren in 2023? Wij geven een overzicht van de belangrijkste nieuwigheden in 2023.
Ben je op zoek naar alle (dus niet alleen de nieuwe) regels en premies? Kijk dan eens op de website van Fluvius.
Invoering capaciteitstarief en afschaffing dag- en nachttarief
Begin dit jaar werd het capaciteitstarief ingevoerd voor huishoudens met een digitale meter. Het is geen extra tarief, maar simpelweg een nieuwe manier om de netkosten beter te verdelen. Het tarief wil ons aanmoedigen om ons elektriciteitsverbruik meer te spreiden in de tijd. Zo zijn er minder (grote) investeringen nodig in ons elektriciteitsnet. Het capaciteitstarief heeft slechts betrekking op een beperkt deel van je factuur. Je energiefactuur bestaat immers uit vier delen: de energiekost, de nettarieven, een aantal heffingen en de btw. Een deel van die nettarieven zal nu dus op een andere manier berekend worden.
Gelijktijdig wordt ook het dag- en nachttarief en het uitsluitend nachttarief voor het berekenen van je netkosten afgeschaft. Je energieleverancier kan wel nog een dag- en nachttarief aanbieden voor je elektriciteitskosten. Al kan het verschil tussen die twee tarieven wel klein zijn en niet zo interessant.
Lees hier meer over nieuwe nettarieven in 2023
Renovatieplicht naar label D
Koop je dit jaar een energieverslindend huis of appartement met energielabel E of F? Dan ben je verplicht om deze woning binnen de vijf jaar grondig energetisch te renoveren tot minimum EPC-label D. Hou hier dus rekening mee bij het bepalen van je renovatiebudget. Een beter energielabel behaal je door in de eerste plaats beter te isoleren en vervolgens meer energiezuinige technieken voor verwarming en de productie van warm water te gebruiken.
Let wel op: in de toekomst zullen de regels nog strenger worden. Vanaf 2028 zullen aangekochte huizen binnen de vijf jaar een label C moeten halen: in 2035 tot label B en vanaf 2040 tot label A. De energieregels voor appartementen worden verstrengd tot label B vanaf 2040 en tot label A vanaf 2045. We raden dus aan om in één keer goed te renoveren tot energielabel A of B als je daarvoor de middelen hebt. Zo zit je ook ‘safe’ in de toekomst.
Renovatiekrediet met rentesubsidie
Gelukkig is er ook steun om de nodige werken aan te vatten. Zo kan je nog steeds premies aanvragen via het gecentraliseerde premieloket van ‘Mijn VerbouwPremie’.
Nieuw: wie z’n EPC-score binnen de 5 jaar moet terugbrengen tot niveau D of beter, kan een (renteloos) renovatiekrediet aanvragen, tegelijkertijd met de woonlening. Je betaalt daar wel een rente op, maar je krijgt die deels of in zijn geheel terugbetaald. Hoe hoger je ambitie om een goed energielabel te halen, des te hoger de korting op de rente is. Om een renovatiekrediet met rentesubsidie te krijgen, moet je wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Hierover kan de kredietgever van je hypothecaire lening meer uitleg geven. Dit is een voorbeeld van een renteloze renovatielening.
Erfde je een woning met EPC E of F tussen 01/01/2021 en 31/08/2022 of ontving je die via een schenking? Dan kan je gaan voor een renteloze ‘energielening+’ voor een maximumbedrag van 60.000 euro. Wie vanaf 01/09/2022 een huis erfde of geschonken kreeg, kan (ongeacht EPC-label) de Mijn VerbouwLening krijgen. Ook hier zijn voorwaarden aan gekoppeld, die je best navraagt bij je bank, notaris en/of Energiehuis.
Notaris wordt goedkoper
Goed nieuws voor wie een woning wil kopen: vanaf dit jaar zal de factuur van de notaris voor heel wat Vlamingen lager uitvallen. De kosten die verbonden zijn voor de opmaak van de aankoop- en kredietakte worden begrensd en ook het ereloon van de notaris daalt. Je mag rekenen op een besparing van 1000 euro of meer.
Regenwaterput verplicht bij grondige verbouwingen
Ben je van plan grondig te renoveren en worden er tijdens de werken aanpassingen gedaan aan het afwateringssysteem? Weet dan dat de regels aangescherpt zijn. Zo is de installatie van een regenwaterput van minimum 5.000 liter verplicht. Woningen met een dakoppervlak groter dan 80 m² moeten een regenwaterput met een minimale inhoud van 7.500 liter voorzien. Voor daken van 120 m² geldt een verplichte put van 10.000 liter. Met de langere droge periodes in de zomer, is het verstandig om een grotere put te nemen dan de norm voorschrijft. Zo plaatsen heel wat ecobouwers meerdere putten als de ruimte het toelaat, tot wel 20.000 liter in totaal.
Strengere energie-eisen: meer hernieuwbare energie, verwarming op lage temperatuur, verplichting (hybride) warmtepomp
Om de energiedoelstellingen van 2050 te behalen, worden geleidelijk aan de energie-eisen aangeschroefd. Ook in 2023 is dat het geval.
- Het minimumaandeel aan energie die we uit hernieuwbare bronnen moeten halen, stijgt van 15 naar 25 kWh/m² voor nieuwbouw. Staat er een ingrijpende energetische renovatie op de planning, dan moet het energieaandeel minstens 20 kWh/m² bedragen.
- Voor nieuwbouwwoningen is enkel verwarming met lage watertemperatuur toegestaan. Bij een verwarmingssysteem op lage temperatuur moet de temperatuur van het verwarmingswater tussen 35 en 55°C zijn. Ook mag de vertrektemperatuur van het water niet hoger zijn dan 45°C. Dit zorgt ervoor dat de woning zonder probleem kan functioneren op een duurzame opwekker zoals een warmtepomp. Vanaf 2025 zal de aansluiting op het aardgasnet bij een nieuwbouwwoning trouwens niet meer toegestaan worden.
Het oorspronkelijke plan om vanaf 2023 (hybride) warmtepompen te verplichten in nieuwbouwwoningen wordt geschrapt. De overgangsfase met hybride warmtepompen wordt dus overgeslagen. Niet-hybride (elektrische) warmtepompen worden vanaf 2025 de norm voor nieuwbouwwoningen.
- In 2023 kan je je nieuwe woning nog aansluiten op gas. Wel moet je minstens 25 kWh/m² aan hernieuwbare energie voorzien. Vanaf 2025 kan je je woning niet meer aansluiten op gas.
Lagere premie voor zonnepanelen
Bij de installatie van zonnepanelen ontvang je (na keuring) een eenmalige premie. Die premie is sinds dit jaar met de helft verminderd. In plaats van 1.500 euro ontvang je je nog maximum 750 euro. Vanaf 2024 zal de premie nog verder dalen. In 2025 valt de premie zelfs helemaal weg. Op zich is dat niet zo erg. Ook zonder premies verdienen zonnepanelen zich snel terug. Gemiddeld tussen de 5 à 10 jaar, maar vaak ook sneller.
Premie voor thuisbatterij verdwijnt, hogere premie voor warmtepompboiler
Door de energiecrisis hebben heel wat Vlamingen zich laten verleiden tot de aanschaf van een thuisbatterij. De hoge energieprijzen en een mooi premie trokken heel wat Vlamingen over de streep. De Vlaamse regering heeft echter beslist om de premie vervroegd stop te zetten. Nog tot 31 maart kan je een premie, die maximaal 850 euro bedraagt, na keuring aanvragen. Vanaf 1 april wordt de premie stopgezet. Waarom? Uit analyses blijkt dat een thuisbatterij niet voor iedereen interessant is, en dat een subsidie niet noodzakelijk is om burgers aan te zetten tot de aankoop ervan.
Met het geld dat hiermee vrijkomt, wordt de premie voor een warmtepompboiler verdubbeld van 450 naar 900 euro. Een mooie financiële tegemoetkoming, als je weet dat een warmtepompboiler ongeveer 3.500 euro kost. Deze premie kan tot eind 2025 aangevraagd worden.
Asbestattest verplicht
Een tongbreker om uit te spreken, maar sinds 23 november 2022 moet een asbestattest voor woningen die voor 2001 gebouwd werden afgeleverd worden bij de verkoop of schenking van een woning. Een specialist moet de woning checken op de aanwezigheid van de asbest, zodat toekomstige kopers weten waar ze aan toe zijn. Asbest is namelijk vaak én in de meest onverwachte hoekjes en materialen te vinden. Denk aan vensterbanken, vinylvloeren en afvoergoten.
Verlenging van de voordelen van slopen en heropbouwen
Een woning slopen en heropbouwen is in sommige gevallen voordeliger dan renoveren. Omdat de overheid de bouw van energiezuinige woningen stimuleert, wordt het verlaagde btw-tarief van zes procent in plaats van 21 procent voor de heropbouw van een woning verlengd tot eind 2023.
Hier vind je alle info over leningen
Advies op maat krijg je bij je energiehuis.