Steeds meer milieubewuste bouwheren kiezen voor een warmtepomp. Maar ze betalen daar een onrechtvaardig hoge prijs voor, zegt Benjamin Clarysse, beleidsmedewerker van Bond Beter Leefmilieu. Lasten op elektriciteit zijn drie keer hoger dan die op stookolie. Ter gelegenheid van Ecobouwers Opendeur vraagt Bond Beter Leefmilieu dan ook de energieministers om hun intentie van een groene taxshift waar te maken door de zware lasten op elektriciteit te verschuiven naar stookolie en aardgas. Zo kunnen ze ecologische bouwers belonen in plaats van afstraffen.
Ongeveer 85% van de energie die onze woningen verbruiken gaat naar verwarming. Bijna alle huishoudens verwarmen met aardgas of stookolie en stoten dus veel CO2 uit. Maar om de klimaatdoelstellingen te halen moet onze CO2-uitstoot drastisch omlaag. Tegen 2040 zal iedereen moeten overschakelen op een duurzame verwarming zonder stookolie of aardgas.
Dat betekent dat tussen nu en 2040 jaarlijks 100.000 woningen af moeten van stookolie en aardgas. Dichtbevolkte gebieden kunnen overschakelen op warmtenetten, maar door de erg versnipperde bebouwing in Vlaanderen zullen tot 50% van de woningen een warmtepomp moeten plaatsen.
Tussen nu en 2040 moeten jaarlijks 100.000 woningen af van stookolie en aardgas. In Vlaanderen zullen tot 50% van de woningen een warmtepomp moeten plaatsen.
Het contrast met de realiteit vandaag is groot. De gemiddelde jaarlijkse aangroei van warmtepompen bedroeg de afgelopen vijf jaar rond 2500 stuks. We hebben dus jaarlijks 20 keer meer warmtepompen nodig. Een verschuiving van lasten van elektriciteit naar fossiele brandstoffen moet de plaatsing van warmtepompen stimuleren. De overheid belast verwarmen met stookolie of aardgas wel twee tot drie keer minder dan elektriciteit, voor een gemiddeld verbruik. Dat is onrechtvaardig en vooral contraproductief.
Verwarmen met warmtepomp versus aardgas en stookolie
De elektriciteitsprijs bestaat voor meer dan 70% uit distributie- en transportnettarieven, heffingen en BTW. Bij gas is dat maar 47% (Bron: VREG mei 2017). Bij stookolie betaal je zelfs maar 25% aan taksen en heffingen. Om onze klimaatdoelstellingen te halen moet dat andersom.
Maken we de som voor een gemiddeld Vlaams gezin dan wordt deze onrechtvaardige situatie pas echt duidelijk. Een gemiddeld Vlaams gezin heeft een gemiddelde warmtevraag van 23.260 kWh/jaar. Verwarm je met een warmtepomp, dan betaal je 25 eurocent per kwh aan electricitteit. In totaal komt dat neer op iets meer dan 1700 euro per jaar, waarvan meer dan 1200 aan lasten en distributietarieven. Verwarm je met een gascondensatieketel betaal je iets meer dan 500 euro aan lasten (4,5 cent per kWh). De jaarlijkse energiekost komt op 1090 euro. Dat is minder dan een wartepomp-eigenaar moet betalen aan lasten.
Mazoutstokers worden nog meer bevoordeeld. Zij betalen slechts 350 euro aan lasten. Hun jaarlijkse energiekost bedraagt ongeveer 1400 euro (5,4 eurocent per kWh). Netto is mazout dus dubbel zo duur als de elektriciteit voor een warmtepomp, maar door de minimale lasten komt verwarmen met mazout toch voordeliger uit.
Zo maak je een warmtepomp rendabel
Gelukkig slagen vele Ecobouwers er in om op een rendabele manier voor het klimaat te zorgen. Warmtepompeigenaars kunnen door het plaatsen van PV-panelen hun volledige elektriciteitsverbruik dekken. Voor een gemiddeld Vlaams gezin betekent dit een jaarlijkse kost van 678 euro, geheel toe te schrijven aan het prosumententarief (gemiddelde prosumententarief in Vlaanderen bedraagt 104 euro/KW/jaar. Om de energievraag te compenseren van een gemiddeld gezin met warmtepomp is een installatie met een vermogen van 6,5 kVa nodig.)
Gelukkig slagen vele Ecobouwers er in om op een rendabele manier voor het klimaat te zorgen. Warmtepompeigenaars kunnen door het plaatsen van PV-panelen hun volledige elektriciteitsverbruik dekken.
Ecobouwers geven het voorbeeld
Isabelle De Ryck en Leo D'haese, de gastheer en gastvrouw van de Ecobouwers persconferentie, kunnen hier over getuigen. Zij betalen helemaal geen verbruikskosten meer voor hun verwarming. “Alle energie die we verbruiken halen we gratis uit de lucht, met onze warmtepomp, en uit de zon, met zonnepanelen. Uiteraard hebben we eerst ons energieverbruik beperkt door goed te isoleren, een efficiënte ventilatie te plaatsen en zuinige toestellen aan te kopen. Onze zonnepanelen leveren meer energie dan we verbruiken; onze elektriciteitsleverancier krijgt van ons dus elk jaar groene stroom en rekent ook geen vaste kosten aan. We betalen 0 euro per jaar voor ons elektriciteitsverbruik. We betalen wel de prosumententaks op onze zonnepanelen. Hoe rendabel onze investering op lange termijn is, hangt dus sterk af van de overheid.”
Leo heeft gelijk. De overheid heeft de sleutel in handen.
Meer info
> Dossier groene warmte
> Ontdek het huis van Isabelle De Ryck en Leo D'haese