Een zonneboiler bespaart je tot 60% op je factuur voor warm water, vraagt weinig onderhoud, en wordt genereus gesubsidieerd met een interessante premie. Belangrijke vraag: welke panelen kies je?
Vlakke plaatcollectoren zijn goedkoper en halen een uitstekend zomerrendement, bij direct licht. In de winter ligt het rendement lager. Ze zijn vooral geschikt voor je warmwatervoorziening.
Vacuümbuiscollectoren zijn duurder, maar halen ook een goed rendement in de winter, bij diffuus licht. Ze zijn bovendien ook te plaatsen tegen een gevel, en best geschikt als je ze naast warmwaterproductie ook wil inzetten ter ondersteuning van je verwarming.
Werking
Een zonneboiler bestaat uit zonnecollectoren op het dak - die vangen de warmte van de zonnestralen op - en een buffer of boiler om deze warmte in op te slaan. Het warme water gebruik je vervolgens in de keuken of badkamer, of om je huis mee te verwarmen. Op de markt zijn er verschillende typen collectoren beschikbaar, elk met hun specifieke eigenschappen. Ruwweg onderscheiden we twee types: zonneboilers met vacuümbuiscollectoren of met vlakke plaatcollectoren. Beide produceren warm water, maar de manier waarop verschilt. Rudy Van Machelen, expert Solar bij Bosch Climate, licht deze verschillen toe.
Hoe werken vlakke plaatcollectoren?
Vlakkeplaatcollectoren zien eruit als klassieke zonnepanelen, maar dan iets groter en dikker. In plaats van stroom wekken ze warmte op. Vlakke plaatcollectoren bestaan uit een glazen plaat met daarachter een donkergekleurde warmteabsorberende plaat.
Wanneer de zon op de glasplaat schijnt, wordt de absorber erg warm. Die warmte wordt geabsorbeerd door de absorberende laag. Op de achterzijde lopen koperen buisjes. Een speciale vloeistof - doorgaans op basis van water, maar met toevoegingen van glycol en beschermingsmiddel - stroomt door de buisjes, neemt de warmte op en transporteert die naar de zonneboiler of buffer. Het geheel is omhuld met isolatiemateriaal, zodat temperatuurverliezen beperkt blijven.
Rudy Van Machelen: “Vlakke plaatcollectoren zijn ideaal voor het opwarmen van je sanitair warm water. Het is een robuuste technologie die weinig onderhoud vraagt en een lange levensduur heeft. De collectorvloeistof die door de leidingen stroomt moet wel regelmatig onderhouden, en indien nodig ververst, worden. Wij raden sowieso aan om de installatie elk jaar na te kijken. Een goed onderhouden installatie gaat makkelijk meer dan 20 jaar mee.”
Bovendien kan je je een aangepaste zonneboiler met vlakke plaatcollectoren inzetten om gedeeltelijk je woning te verwarmen.
Rudy Van Machelen: “Met een aantal extra panelen is verwarmingsondersteuning zeker mogelijk. Maar vacuümbuiscollectoren zijn dan interessanter: ze nemen minder ruimte in op je dak en hebben een hoger rendement in de tussenseizoenen en winterperiode.”
Hoe werken vacuümbuiscollectoren?
Vacuümbuiscollectoren volgen hetzelfde principe als vlakke plaatcollectoren. De absorber wordt echter in smalle stroken geknipt en in dubbele glazen buizen gestoken, waartussen zich een vacuüm bevindt. De vacuümbuiscollector bestaat uit een serie buizen die naast elkaar op het dak liggen. Binnenin deze buizen vind je kleinere, roestvrijstalen buizen waarin een vloeistof circuleert. Buis in buis dus, gescheiden door een vacuüm. Door het vacuüm wordt de warmte goed vastgehouden en koelt de collector minder snel af.
Het effect is dat de zonnewarmte dankzij de vacuümlaag niet meer weg kan. De vloeistof in het binnenste buisje neemt de warmte op en voert ze naar het buffervat.
Eenmaal aangekomen in het buffervat of de zonneboiler is de werking voor beide systemen dezelfde: de warme transfertvloeistof stroomt meestal via een warmtewisselaar doorheen het buffervat dat gevuld is met water. Daar geeft het zijn warmte af. Van daaruit stroomt het opgewarmde water naar je CV-installatie of naar je kraan.
Rendement vacuümbuiscollectoren vs. vlakke plaatcollectoren
Net zoals bij zonnepanelen hangt het rendement van je zonneboiler niet enkel af van je installatie, maar ook van de omgevingstemperatuur. Bij warme omgevingstemperaturen - in de zomer dus - blijft het rendement ongeveer gelijk voor vacuümbuiscollectoren en vlakke plaatcollectoren.
Bij kouder weer hebben de vacuümbuiscollectoren een voetje voor. Het vacuüm aan de binnenkant fungeert als isolatie, waardoor de warmte veel efficiënter wordt opgenomen. Het rendement zakt nauwelijks.
Rudy Van Machelen van Bosch Climate: “Wanneer de zon laag staat leveren vacuümbuiscollectoren meer warmte dan vlakke plaatcollectoren. Daar profiteer je van in het voor- en naseizoen, en in de winter. Je geniet zo van een langer ‘zonneboiler-seizoen’. Ideaal dus voor verwarmingsondersteuning.”
Vlakke plaatcollectoren zijn minder goed geïsoleerd, waardoor het rendement in de winter zakt. Toch betekent dit niet dat een vlakke plaatcollector inefficiënt is. Voor je warmwatervoorziening doet een zonneboiler met vlakke plaatcollector uitstekend dienst. Een zonneboiler met vacuümbuiscollectoren krijgt er gewoon nog een extra voordeel bij, namelijk dat je ze ook kan inzetten als ondersteuning voor je verwarming in de winter.
Vlakke plaatcollector | Vacuümbuiscollector |
|---|---|
Hoog rendement per m² in zomer en bij volle zon | Hoog rendement bij diffuus licht en in het voor- en naseizoen en in de winter. |
Goedkoper dan een vacuüm zonnecollector: ongeveer 600 euro voor een collector van 2,5 m² buiscollector). | Duurder dan een vlakke plaatcollector: ongeveer 750 euro voor een collector van 1,5 m² |
Erg robuust. Vraagt nauwelijks onderhoud en heeft een lange levensduur. Er hoeft ook geen vacuüm omgeving worden te behouden, waardoor ze minder kwetsbaar zijn. | Zeer geschikt voor verwarmingsondersteuning. |
| Flexibelere plaatsing is mogelijk dan bij vlakke plaatcollector: kleine daken, tegen gevels, hoog rendement bij afwijkende hellingshoek van dak |
| Vacuümbuiscollectoren warmen sneller op dan vlakke plaatcollectoren. |
Prijs
Rudy Van Machelen: “De productie van vacuümbuiscollectoren is technisch ingewikkelder en duurder dan die van vlakke plaatcollectoren. Ook bij de installatie worden bepaalde maatregelen genomen om diverse componenten te beschermen tegen oververhitting. Je betaalt er dus ook wat meer voor.
Wil je de zonneboiler enkel inzetten voor warm water, kies je best voor de vlakke plaatcollectoren. Kan je de zonneboiler ook inzetten als ondersteuning voor je verwarming, dan haal je het meest uit vacuümbuiscollectoren.”
Over het algemeen genomen is een zonneboiler wel een uitstekende investering, zeker vanuit milieustandpunt. Met een totale kostprijs van gemiddeld € 4.000 à € 5.000 voor de volledige installatie, waar je bovendien ook nog premies voor kan inzetten (tot 2750 euro), verdient de installatie van een zonneboiler zich na ongeveer 10 jaar terug. Via de zonnekaart kun je zelf checken of je dak geschikt is, en wat de terugverdientijd in jouw geval is.
Zonneboiler of warmtepomppanelen
Wil je een zonnecollector installeren, maar heb je nog geen zonnepanelen, dan zijn PVT-panelen ook het overwegen waard. PVT-panelen zijn zonnepanelen, uitgerust met een warmtewisselaar voor het opwarmen van sanitair warm water.
Meer lezen
- Alles wat je wil weten over… de zonneboiler
- Wat zijn hybride zonnepanelen (ook wel PVT-panelen genoemd)
Advies en begeleiding
Advies nodig om zelf duurzaam te (ver)bouwen? Ga dan zeker langs bij bij jouw provinciale steunpunt voor duurzaam bouwen. Zij bieden onafhankelijk, professioneel advies - gratis, of aan een klein prijsje - bij alle aspecten van je verbouwing of bouwproject.
Download zeker ook de BENOvatiebrochure van het Vlaams Energieagentschap, die je stap voor stap door je renovatietraject loodst.
