Cohousing was nog nooit zo populair. Verschillende gezinnen die samenwonen en enkele gemeenschappelijke ruimtes delen heeft dan ook tal van voordelen. Soms geeft het zelfs toegang tot luxe die in een traditionele eengezinswoning haast onbetaalbaar is. Denk bijvoorbeeld maar aan een idyllische, ecologische zwemvijver. In Ter Beemt, een cohousingproject in Zingem, komt ecologische cohousing fantastisch tot zijn recht. Zowel qua concept, materialen en technieken toont dit project het beste van duurzaam bouwen.
Ter Beemt, cohousing in Oost-Vlaanderen
Vierkantshoeve Ter Beemt is een bekend dorpsgezicht in Zingem aan de rand van de Vlaamse Ardennen. Het beschermde pand stamt uit 1730 en wordt momenteel gerenoveerd met de meest duurzame technieken en materialen op de markt. Oorspronkelijk bestond het uit een herenhoeve, jeneverstokerij, wagenhuis, schuren en stallen. Zeven enthousiaste gezinnen besloten de handen in elkaar te slaan om deze hoeve een nieuw leven te geven. Het gebouw ligt op zo’n 25 km van Gent, in een rustig straatje vlakbij het centrum van het levendige Zingem. Bakkers, slagers en supermarkt vind je allemaal in de buurt. Dankzij het cohousingconcept en de verbinding met het openbaar vervoer op wandelafstand vormt het gebouw niet alleen een prachtvoorbeeld van verdichting en kernversterking, maar ook van ecologisch wonen.
Plattegrond van het cohousingproject
De vierkantshoeve omsluit een pittoreske binnenkoer waarop al sinds jaar en dag een machtige wilde kastanje staat. Rond de hoeve ligt een grote tuin met fruit- en andere bomen. De eerste 4 woningen worden reeds bewoond, de andere 3 zijn nog in opbouw. De werkzaamheden zijn dus nog volop aan de gang, maar toch is het bij een bezoek meteen duidelijk hoe fraai de hoeve zal zijn na afloop van de werken.
De hoeve werd uitgerust met een warmtenet op zeer lage temperatuur en een warmtekrachtkoppeling, aangedreven door een gemeenschappelijke pelletketel. De pelletketel wordt voorzien van CO2-neutrale pellets en zorgt voor eigen elektriciteitsopwekking door middel van een sterlingmotor.
Ecologische technieken
Al vanaf het prille begin waren de toekomstige bewoners het erover eens om zo ecologisch en energiezuinig mogelijk te renoveren, maar wel met liefde en respect voor het authentieke karakter van de hoeve. Aan een beschermd monument kan je immers sowieso niet eender wat wijzigen. Zonnepanelen en een zonneboiler waren bijvoorbeeld geen optie. In plaats daarvan werd de hoeve uitgerust met een warmtenet op zeer lage temperatuur en een warmtekrachtkoppeling, aangedreven door een gemeenschappelijke pelletketel. De pelletketel wordt voorzien van CO2-neutrale pellets en zorgt voor eigen elektriciteitsopwekking door middel van een sterlingmotor (2e exemplaar in België geplaatst, van het merk ÖkoFEN). Ook de hernieuwbare energie die de lichten aanhoudt wordt collectief aangekocht. Frisse lucht wordt aangevoerd via een balansventilatiesysteem met warmteterugwinning, en een composttoilet bespaart duizenden liters water. Bovendien voorziet het de moestuin van een persoonlijke touch.
Duurzame bouwmaterialen
Ook op het vlak van bouwmaterialen werd steeds gezocht naar de meest duurzame oplossingen. De isolatie bestaat niet uit synthetische isolatie, maar wel uit cellulose of kalkhennep, afgewerkt met fermacell, leempleister of kalkpleister. Driedubbele beglazing zorgt er mee voor dat de warmte lekker binnen blijft. Dankzij schelpen en glasgranulaten kon de vloeropbouw cementarm aangelegd worden. Ook andere bouwmaterialen zijn waar mogelijk lokaal geproduceerd. Het schrijnwerk bestaat bijvoorbeeld uit plaatselijke eik- en beukenbomen.
Ook op het vlak van bouwmaterialen werd steeds gezocht naar de meest duurzame oplossingen. De isolatie bestaat niet uit synthetische isolatie, maar wel uit cellulose of kalkhennep, afgewerkt met fermacell, leempleister of kalkpleister
Ecologisch cohousing op topniveau
Door haar vorm leent Ter Beemt zich uitstekend voor cohousing. Qua type opteerden de bewoners voor centraal wonen. Hieronder verstaan we dat elk gezin zijn eigen compacte woning heeft met alle eigen voorzieningen en desgewenst een eigen stuk private tuin. Hier bovenop zijn er een aantal gemeenschappelijke extra's waarvan iedereen gebruik kan maken: de binnenkoer, een (fietsen)berging, een gezamenlijke parking aan de zijkant, een speelruimte voor de kinderen, een werkatelier, gezamenlijk waterbeheer en een grote tuin met boomgaard, moestuin en tuinhuis. Oh ja, en er is ook al een plaatsje gereserveerd voor enkele Zingemse leghoenen.
Cohousing in de toekomst
Die duurzame lijn zullen ze in de toekomst verder zetten. De site en de specifieke woonvorm bieden tal van mogelijkheden om het leven duurzamer en efficiënter in te richten. Autodelen, een laadpaal voor elektrische wagen, een afhaalpunt voor groentepakketten, een beurtrol om de kindjes te voet van en naar school te brengen: het staat allemaal nog op de planning. En wie weet komt ooit nog de droom uit voor die ecologische zwemvijver in de tuin.
Meer weten? Surf eens naar hun blog of bekijk de technische fiche op onze website.
Ben je benieuwd naar cohousing? Neem dan zeker een kijkje op www.samenhuizen.be!
