Ben je je woning aan het renoveren en heb je alles aan de binnenkant gestript, dan kom je misschien wel in de verleiding om je plat dak via de binnenzijde te isoleren. Dat is immers makkelijker en goedkoper dan isolatie bovenop het dak te laten plaatsen. Maar eigenlijk is het geen goed idee. Evelien Willaert, specialist duurzaam bouwen bij Dialoog legt uit waarom dat zo is en wat de alternatieven zijn.
Je ziet het nog veel te vaak: een plat dak dat tijdens een renovatie aan de binnenzijde (extra) wordt geïsoleerd. Bijvoorbeeld door isolatie tussen de houten balken te plaatsen (koud plat dak) of tegen de onderzijde van de draagstructuur te bevestigen. Dat is immers makkelijker en goedkoper dan isolatie bovenop het dak te laten plaatsen. Maar op termijn is dit geen goed idee.
Dit zijn immers opbouwen met een zeer groot risico op inwendige condensatie. Een plat dak is namelijk heel dampdicht aan de buitenzijde, en dus kan het vocht aan de binnenkant niet ontsnappen. Dit maakt het risico op interne condensatie enorm groot. Bij massieve platte daken (beton, welfsels, potten en balken, …) riskeer je daarenboven ook scheurvorming in de onderliggende muren, doordat de dakstructuur bij hoge temperaturen sterk zal uitzetten en bij vorst krimpen.
Het is niet uitgesloten dat je dergelijke verkeerde isolatiemethodes tegenkomt in een woning die je koopt. Als dat het geval is, vorm dan je dak zo snel mogelijk om tot een warm plat dak. Als de draagstructuur en de isolatie in goede staat zijn, kunnen ze behouden blijven. De R-waarde van de nieuwe isolatie moet wel minstens 1,5 keer groter zijn dan de R-waarde van de bestaande isolatie (de bijkomende isolatie bovenop het dak, moet dus een stuk beter zijn dan de reeds geplaatste isolatie aan de onderzijde). Die berekening kan best gebeuren door een specialist.
Het is niet uitgesloten dat je een verkeerde isolatiemethode tegenkomt in een woning die je koopt. Als dat het geval is, vorm dan je dak zo snel mogelijk om tot een warm plat dak
Er zijn heel wat maatregelen nodig als je je plat dak toch aan de binnenzijde wil isoleren.
Wat met compacte platte daken?
Bij nieuwe platte daken met een houten draagstructuur wordt soms gekozen voor een zogenaamd ‘compact plat dak’ waarbij soepele isolatie (vlokken of matten) wél tussen de houten balken wordt geplaatst. Dit is een dakopbouw waarbij uitdroging naar binnen mogelijk is, wanneer het buiten warmer is dan binnen. Hiervoor gebruik je een vochtgestuurde damprem in plaats van een dampscherm. Om te vermijden dat vocht zich jaar na jaar opstapelt in het plat dak (doordat er meer vocht in de opbouw komt dan er kan uitdrogen), moeten evenwel heel wat maatregelen genomen worden:
- Het hout moet behandeld zijn en voldoende droog vooraleer de isolatie en de damprem geplaatst kunnen worden.
- Het plat dak moet minstens een helling van 2 procent hebben, maar liever iets meer.
- Om de noodzakelijke uitdroging toe te laten kies je een donkerkleurige afwerking en mag het dak niet permanent beschaduwd zijn. Grind, een groendak of terrasdak behoren dan ook niet tot de opties, maar ook zonnepanelen plaats je beter niet. Je hypothekeert bijgevolg de (toekomstige) mogelijkheden van je dak.
Ook aan de binnenkant kan je niet zomaar doen wat je wil:
- De vochtgestuurde damprem moet perfect luchtdicht afgewerkt zijn, ook ter hoogte van de aansluitingen met andere bouwdelen en eventueel noodzakelijke doorboringen. Laat een luchtdichtingstest uitvoeren om dit te controleren.
- De binnenafwerking (bijvoorbeeld verf) moet dampopen zijn en ook blijven gedurende de volledige levensduur van het dak. Het vochtgehalte in de woning moet voldoende laag blijven, door gebruik te maken van een ventilatiesysteem met mechanische afvoer van vocht, bij voorkeur vochtgestuurd.
Dit zijn maar enkele van de voorwaarden. Overweeg je dergelijke opbouw, informeer je dan zeer goed op voorhand en werk samen met bouwprofessionelen die vertrouwd zijn met compacte platte daken en de mogelijke risico’s.
Overweeg je een compact plat dak? Informeer je dan zeer goed op voorhand en werk samen met bouwprofessionelen die vertrouwd zijn met compacte platte daken en de mogelijke risico’s.
Hulp nodig? Weet dan dat de adviseurs van de Steunpunten Duurzaam Bouwen je graag verder helpen.
Dit is een verkort artikel dat eerder verscheen in ecologisch magazine De Koevoet. Al 30 jaar lang is duurzaam bouwen en wonen een kernthema. Maar het magazine gaat breder in zijn onderwerpen: energiebesparing, fauna en flora, voeding, mobiliteit en al wat daarbij aanleunt. Vraag je gratis proefnummer aan via www.dialoog.be/dekoevoet