Premies en wetgeving: dit verandert er in 2024 

(Ver)bouw je een woning in 2024 of denk je eraan om een woning te kopen of verkopen? Dan is het belangrijk om de nieuwste regels, premies en wetten te kennen! We zetten het voor je op een rijtje. 

Verlenging btw-tarief sloop en heropbouw voor particulieren

Sinds 1 januari 2021 werd het verlaagde btw-tarief van 6% voor de sloop en heropbouw van een of meerdere woningen ingevoerd in België. Dit verlaagde btw-tarief was voor particulieren die zelf een woning slopen en heropbouwen, en ook voor mensen die een woning kopen van een projectontwikkelaar/bouwpromotor. Wat verandert er in 2024 voor sloop en heropbouw? De federale regering heeft beslist om het verlaagde BTW-tarief van 6% te verlengen voor particulieren. Wie een heropgebouwde woning koopt via een bouwpromotor komt helaas niet meer in aanmerking en moet een BTW-tarief van 21% betalen. 

2024 wordt een overgangsjaar. Wie een heropgebouwde woning via een bouwpromotor aankocht en de omgevingsvergunning voor de heropbouw indiende voor 1 juli 2023 geniet wel nog van het verlaagde tarief. Dat geldt ook voor alle werkzaamheden die betaald of gefactureerd worden voor het einde van 2024. Daarnaast is er ook een overgangsregeling voor particulieren en rechtspersonen in de 32 centrumsteden* met een permanent verlaagd BTW-tarief van 6%. De voorwaarde daarbij is dat de vergunning voor de heropbouw van de woning is aangevraagd vóór 1 januari 2024. En dat geldt ook voor alle facturen en betalingen voor het einde van 2024.

Om een beroep te doen op het verlaagde tarief moet je voldoen aan enkele sociale voorwaarden. Het tarief is alleen van toepassing op woningen die aan de volgende criteria voldoen:

  • Een maximale bewoonbare oppervlakte van 200m²

  • De woning die wordt gesloopt en heropgebouwd moet 5 jaar als enige en eigen woning dienen

  • Of de heropgebouwde woning moet langdurig verhuurd worden in het kader van het sociaal huisvestingsbeleid

Mijn Verbouwpremie in 2024

Sta je op het punt om in 2024 te investeren in een woning of appartement in Vlaanderen? Wil je het energie-efficiënter maken of de woningkwaliteit verbeteren? Dan kan je sinds oktober 2022 een beroep doen op de Mijn VerbouwPremie: een premie die afhangt van jouw inkomenscategorie. 

Als je tot de laagste categorie behoort, ontvang je max. 50% van je factuur als premie. Koos je voor een gascondensatieketel (De aanvraag van de premie zal nog mogelijk zijn tot en met 31 oktober 2024, op voorwaarde dat de datum op de eindfactuur uiterlijk 31-10-2023 is (en facturen maximaal 2 jaar oud zijn, op het ogenblik van de aanvraag) dan reken je op max. 40% van je rekening. Zit je in de middelste inkomenscategorie, dan krijg je max. 35% van het factuurbedrag terug.

De Vlaamse Regering kondigde met de septemberverklaring aan dat die percentages van Mijn VerbouwPremie voor beide inkomenscategorieën verlengd worden tot eind 2024. Dat is goed nieuws dus voor verbouwers en aannemers die een woning energiezuiniger willen maken. 

Einde verlaagd btw-tarief 6% op zonnepanelen en zonneboilers

Sinds 1 april 2022 werd er een gunstig btw-tarief van 6% voor zonnepanelen en zonneboilers ingevoerd. Die maatregel werd oorspronkelijk ingevoerd om zoveel mogelijk gezinnen aan te moedigen om deel te nemen aan de energietransitie. Ondanks de stijgende prijzen konden huishoudens nog steeds betaalbaar investeren in duurzame energie. Op 1 januari 2024 wordt dat gunstige btw-tarief van 6% teruggeschroefd naar het standaardtarief van 21%. Maar die hogere btw geldt alleen voor zonnepanelen op woningen van minder dan tien jaar oud. Voor oudere woningen blijft het verlaagde btw-tarief van 6% bestaan. 

Voor warmtepompen blijft het verlaagde BTW-tarief van 6% ook behouden voor woningen jonger dan 10 jaar.

Is investeren in hernieuwbare energie dan nog wel interessant voor je portemonnee?  Ja hoor, ook als je zonnepanelen legt op een woning jonger dan 10 jaar. De installatie van zonnepanelen of een zonneboiler verdient zichzelf na enkele jaren gewoon terug. 

De premie voor zonnepanelen stopt in 2024, en ook wordt het verlaagde btw-tarief van 6% op zonnepanelen en zonneboilers teruggedraaid bij woningen jonger dan 10 jaar. Is het dan nog wel zinvol om te investeren in zonnepanelen? Absoluut. Na een aantal jaar, heb je je investering sowieso terugverdiend." 

Premie voor zonnepanelen stopt in 2024

We namen afscheid van de terugdraaiende teller, maar gelukkig kregen we een mooie vergoeding in ruil. In 2021 werd de eenmalige premie voor zonnepanelen in het leven geroepen. Je genoot toen van een royale premie van € 1.500 voor je eerste zonnepaneelaankoop met professionele installatie. Die premie daalde in 2023 naar € 750 en zou in 2024 opnieuw halveren naar € 375. Maar helaas werd die premie vervroegd stopgezet. Je krijgt in 2024 geen premie meer voor zonnepanelen. Alleen zonnepanelen met een datum van indienstname (keuringsdatum) tot en met 31 december 2023 komen nog in aanmerking voor een premie, die maximaal 750 euro bedraagt.

Verlenging extra premie asbestverwijdering

De extra premie van 8 euro per vierkante meter voor asbestverwijdering in combinatie met muurisolatie (zowel voor residentiële als niet-residentiële gebouwen) of dakisolatie (niet-residentiële gebouwen) wordt in 2024 verlengd. Aanvragen kunnen nu worden ingediend tot eind 2025 in plaats van alleen facturen tot het einde van 2023. Dat betekent dat facturen opgemaakt in 2024 en 2025 ook in aanmerking komen voor de premie op voorwaarde dat de aanvraag tijdig wordt ingediend. Wat betreft dakisolatie in combinatie met asbestverwijdering in residentiële gebouwen is er geen specifieke einddatum vastgelegd.

Minder dossierkosten voor hypothecaire lening

Het afsluiten van een hypothecaire lening brengt heel wat extra kosten met zich mee. Denk aan notariskosten, schuldsaldoverzekering en dossierkosten. Sinds 2017 geldt een maximumbedrag van € 500 voor die dossierkosten. Banken rekenen meestal die maximumsom aan. In tijden van online dienstverlening is dat bedrag echter achterhaald. Het nieuwe jaar brengt gelukkig verandering. Vanaf 1 januari 2024 mogen banken nog maximaal € 350 aan dossierkosten aanrekenen bij het afsluiten van een hypothecaire lening. Als je een herfinanciering overweegt, zullen de dossierkosten vanaf januari 2024 ook dalen, van € 250 naar € 175.

Indexatie huurprijs van slecht geïsoleerde woningen

Vanaf oktober 2023 mag de huurprijs van slecht geïsoleerde woningen weer stijgen. Gedurende de energiecrisis had de Vlaamse regering tijdelijk eigenaars van huurwoningen met energielabel D, E of F verboden de huurprijs te indexeren. Dat was een steunmaatregel voor meer dan 250.000 huurders die met torenhoge energiekosten af te rekenen hadden.

Nu de energieprijzen op de markt zo goed als genormaliseerd zijn, mogen huurprijzen van woningen met een slecht energielabel weer geïndexeerd worden. Daarmee is helaas de extra motivatie om huurwoningen beter te isoleren weg. Maar wie slim is, investeert in z’n woning. Ook als huurbaas. Hoe beter de staat en isolatiewaarden van de woning, hoe hoger de potentiële huurprijs.

Meeneembaarheid afgeschaft in 2024

Ben je gedomicilieerd in een woning die je voor 2022 kocht, maar heb je je oog laten vallen op een andere woning? (geen tweede verblijf). Tot 31 december 2023 was er nog het principe van meeneembaarheid. Dat betekent dat je de registratierechten die je voor je huidige woning betaalde voor een stuk recupereerde bij de aankoop van je nieuwe woning. Onderteken je de authentieke akte van je nieuwe woning na 1 januari 2024? Dan betaal je opnieuw 3% registratierechten.

Elektriciteit wordt duurder

Vanaf 2024 zullen we meer betalen voor onze elektriciteit. Elia, de beheerder van het hoogspanningsnet in België, gaat de komende jaren 6,4 miljard euro investeren in het stroomnet. Dit om tegemoet te komen aan de toenemende elektrificatie (denk aan meer warmtepompen, meer elektrische wagens, enzovoort). Maar die investering rekenen ze wel deels door aan de consument via de transmissiekosten. De transmissiekosten maken deel uit van het nettarief. Hiermee betalen we de netbeheerder om de elektriciteit in onze huizen en appartementen te krijgen. Tussen 2024 en 2027 zullen de transmissiekosten met 77% toenemen. Reken op ongeveer 40 euro extra per jaar, met vooral een sterke stijging vanaf 2025.

EPC gemeenschappelijke delen verplicht voor appartementen

Woon je in een klein appartementsgebouw? Dan ben je vanaf 2024 verplicht om een (energieprestatiecertificaat) EPC te laten opmaken van de gemeenschappelijke delen. Onder de gemeenschappelijke delen verstaan we bijvoorbeeld liften, traphallen, daken, … maar ook de collectieve installaties. Momenteel hebben nog maar 1 op 3 appartementen een EPC gemeenschappelijke delen. Wil je een boete tot 5.000 euro vermijden, dan is het belangrijk om de komende weken een EPC te laten opstellen. Onder een klein appartementsgebouw verstaan we een gebouw dat bestaat uit minstens twee en maximaal vier residentiële wooneenheden. Grote en middelgrote gebouwen zijn al langer verplicht om EPC gemeenschappelijke delen (GD) te hebben. Een EPC geeft aan hoe energiezuinig een gebouw is.

 

Wil je meer weten of een premie aanvragen? Kijk dan eens op deze site van Fluvius, het overzicht van MijnBenovatie.be of op de Premiezoeker.

*32 centrumsteden: Aalst, Anderlecht, Antwerpen, Bergen, Brugge, Brussel, Charleroi, Dendermonde, Doornik, Elsene, Etterbeek, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, La Louvière, Leuven, Luik, Mechelen, Moeskroen, Namen, Oostende, Roeselare, Schaarbeek, Seraing, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Noode, Sint-Niklaas, Ukkel, Verviers en Vorst