Renoveren: ook een kwestie van financiële planning

Er bestaan talloze trucs en tips om je energieverbruik te verlagen. Maar om je huis écht energiezuinig te maken, zal je moeten investeren. Die investering, groot of klein, wil je uiteraard graag terugverdienen of zo beperkt mogelijk houden. Maar hoe weet je nu welke investering de juiste is voor jou en jouw budget? Steven Wauters, financieel expert bij vdk bank, deelt zijn inzichten.

Als je je energiefactuur wil drukken, zijn kleine aanpassingen meestal niet genoeg. Je zal eerder moeten denken aan het isoleren van je woning of je eigen energie opwekken. Deze maatregelen zorgen voor een blijvende verlaging van de energiefactuur en voor een verhoging van je comfort. Al deze ingrepen vergen natuurlijk een investering. Daarom is het belangrijk dat je naast een technisch renovatieplan, ook een goed financieel plan op zak hebt. 

Steven Wauters van vdk bank benadrukt het belang van een financieel plan bij je verbouwing

Quick win of investeren op de lange termijn? 

Stel: je woont in een oudere, slecht geïsoleerde woning die energie slurpt en weinig comfort biedt. De woning wordt verwarmd met een oude ketel op fossiele energie die nog maar enkele jaren te gaan heeft. Je wil zonnepanelen plaatsen om energie op te wekken. Maar omdat je dak nauwelijks geïsoleerd is en de leien waarschijnlijk niet in de beste staat zijn, twijfel je of dit wel een goede ingreep is. 

Dit voorbeeld is voor heel wat mensen een herkenbaar scenario. Veel opties, en maar een beperkt budget. Wat moet je doen? Zonnepanelen leggen en zo je eigen energie opwekken? Of toch eerst sparen zodat je je dak kan vernieuwen? Of komen de muren eerst aan de beurt? Het zijn vragen die veel mensen zich stellen. Wat doe je eerst? Wat verdien je terug? En bovendien: wat verdien je het snelste terug? Deze vragen hebben een genuanceerd antwoord nodig. 

Wat moet je doen? Zonnepanelen leggen en zo je eigen energie opwekken? Of toch eerst sparen zodat je je dak kan vernieuwen? Het antwoord is genuanceerd.

Steven Wauters van vdk bank: “Het begint uiteraard altijd bij de technische analyse. Wat heeft het huis nodig en wat is er mogelijk om minder energie te verbruiken en eventueel om groene energie op te wekken? Maar het stopt natuurlijk niet bij zo’n technische analyse. Want vaak zijn er meerdere scenario’s mogelijk. En sowieso is ook de betaalbaarheid een criterium. Daarom leg je naast je renovatieplan dus ook best een financieel plan. De volgorde van werken kan per plan verschillen, ook al heb je hetzelfde einddoel. Door een financieel plan vermijd je dat je ingrepen doet die achteraf gezien ook goedkoper en rendabeler konden.” 

Een financieel adviseur kan je helpen om belangrijke beslissingen te nemen in je renovatietraject.

Financiële ademruimte

Steven geeft een voorbeeld: “Voorheen werden zonnepanelen vaak beschouwd als een laatste stap in het (ver)bouwproject. Nu is dat wel anders. Indien je dak in goede staat is en geschikt is voor zonnepanelen, is dit een investering die je snel moet doen. Het is een quick win omdat ze zichzelf op redelijk korte termijn terugverdienen. Ze geven je zo zelfs wat financiële ademruimte om ook renovatie-investeringen te kunnen doen.”

Financieel advies over jouw renovatie 

Financieel advies helpt om keuzes te maken. Steven Wauters: “De terugverdientijd van elke ingreep is anders: zonnepanelen heb je tussen 7 en 10 jaar terugverdiend. Je dak vervangen vraagt meer budget, maar is misschien urgenter. Om te weten te komen wat de meest optimale keuzes zijn in jouw situatie, kan je beroep doen op een financieel adviseur. Die kan je ook helpen met complexere financiële situaties: hoe zit het met premies? Wat is je eigen inbreng? Heb je nog andere leningen lopen? Als je bijvoorbeeld al 5 jaar een woonkrediet hebt lopen, kan je financieel adviseur kijken hoe je dat krediet kan heropnemen en integreren in je renovatieplan.”

Hoeveel kost renoveren? 

Steven: “De eerste vraag die veel mensen zich stellen bij een renovatie is: “hoeveel kost dat, en hoe gaan we dat betalen?” Dat is inderdaad een zeer belangrijke vraag, maar er zijn verschillende antwoorden mogelijk. De volgorde van werken kan bijvoorbeeld de eindfactuur bepalen, maar ook het verzilveren of mislopen van premies kan een groot verschil maken. Maar er zijn nog heel wat andere parameters die een groot verschil kunnen maken. Voor een ideaal budgetplan moet je ook bijvoorbeeld kijken naar de gezinsgrootte, inkomen, het type woning, bouwjaar, recent gedane verbouwingen, lopende leningen, enzoverder.” 

Om dubbel werk en dubbele kosten te vermijden, is het vaak beter om je renovatie in één keer goed te doen.

“Om mensen te ondersteunen bij hun financieringsplan, hebben wij met vdk bank een model ontwikkeld in de vorm van  een tool, die rekening houdt met verschillende scenario’s. Zo hebben we ruwweg drie mogelijke investeringsscenario’s gedefinieerd om je woning energiezuiniger te maken, telkens met volgende uitkomsten: welke energiebesparing de ingrepen je uiteindelijk opleveren, hoeveel CO2-uitstoot je daarmee bespaart en wat de terugverdientijd van die investeringen is.”

Drie investeringsscenario's 

  1. Het meest ecologische scenario: dit is het scenario met de laagste investeringskost om de woning naar label A te brengen. Soms kan in bepaalde gevallen of bij erg oude woningen het A-label niet bereikt worden, maar dan wordt het hoogst mogelijke label in kaart gebracht. In dit scenario werk je dus toe naar een zo energiezuinig mogelijke woning. Ook al wordt je energierekening een pak lager, de terugverdientijd ligt hier meestal het hoogst omdat de ingrepen een grote begininvestering vragen. 
  1. Scenario met de kortste terugverdientijd om de woning naar minstens label D te brengen. Er wordt dan gekeken naar de verschillende mogelijkheden en wat de grootste energiewinst geeft. Dit zijn quick wins, meestal binnen een aantal jaar terugverdiend. Door bepaalde ingrepen eerst te doen en anderen wat later, kan dat een gunstiger financieel plaatje bieden. Laat je hierover goed adviseren, zodat je geen onlogische investeringen doet, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van een warmtepomp als je woning erg slecht geïsoleerd is.
  1. Scenario met de laagste investeringskost om de woning van label E/F naar label D te brengen. Het is het minimum dat je moet doen om je woning volgens de wettelijke bepalingen van 1 januari 2023 op het minimum vereiste E-peil te krijgen. Let op: de wettelijke bepalingen zullen enkel nog strenger worden. En op de lange termijn, is renoveren tot label D zeker niet altijd de beste investering. Om dubbel werk en dubbele kosten te vermijden, is het vaak beter om je renovatie in één keer goed te doen of naar een hoger label te brengen. Bovendien zorgt een grondige renovatie voor een lagere energiefactuur en een hoog wooncomfort. 

De kosten voor je lening vaak lager liggen dan de uitgespaarde energiekost door die renovatie.

Steven: “Weet wel: een financieel advies vervangt geen technisch renovatieadvies. Als je op voorhand weet welk renovatietraject je zal volgen en welk financieel plaatje daar aan vasthangt, maak je goede keuzes voor jezelf en voor je woning. Je komt niet voor onverwachte verrassingen te staan, en je hebt een duidelijk beeld over hoeveel energie (en kosten) je gaat besparen.” 

Investeren of niet? 

Steven: “Als het kan, investeer dan in een renovatie. Wist je dat de kosten voor je lening vaak lager liggen dan de uitgespaarde energiekost door die renovatie? Dan is het dus bijna een ‘no-brainer’ om te investeren.”

Dit artikel is geschreven door de Ecobouwers-redactie, in samenwerking met vdk bank. Wil je als professional zelf een duurzaam project, materiaal of dienst in de kijker zetten? Stuur je vraag gerust naar info [at] ecobouwers.be

Om te weten te komen welke stappen jij kan zetten voor een duurzamer huis én meteen de financiële uitleg te krijgen, kan je terecht bij de adviseurs van vdk bank. Sinds april 2022 werken ze met de simulatietool, en geven ze je advies over de verschillende manieren van financiering. Zij bieden bovendien een groene korting aan voor wie een krediet aangaat voor een energiezuinige woning. Wil je daarna concreet aan de slag gaan? Energiecoaches en energiehuizen bij jou in de provincie staan je bij met raad en daad!