3.1 Plan & ruimte | Polyvalente ruimtes maken

Bron: Bas Princen

Hoewel de woonnood van levensfase tot levensfase en bewoner tot bewoner kan veranderen, wil dat niet zeggen dat de woning zelf constant drastisch moet wijzigen. Door mogelijke veranderingen vanaf het eerste ontwerp in rekening te brengen, bereid je ze alvast voor op de toekomst. Dat kan met eenvoudige ingrepen, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de woning vandaag.

Polyvalente ruimtes maken

Door enkele slimme keuzes kan je een ruimte klaar maken voor een ander gebruik. Zo zet je ze voor verschillende functies in zonder fysieke veranderingen aan te brengen. Weldoordachte afmetingen helpen al heel wat. In een polyvalente ruimte plaats je zo weinig mogelijk vaste of dragende elementen en bundel je die maximaal. Zo komt een grote ruimte vrij die je op verschillende manieren kan invullen. Wil je het plan toch opdelen? Dan kan dat met lichte wanden die je gemakkelijk weer wegneemt of verplaatst. 

Waarom polyvalent bouwen? 

  • Ook binnen een woning veranderen functies wel eens. Een ongebruikte slaapkamer wordt bijvoorbeeld een thuiskantoor. Dan is het handig als die ruimte daarvoor al meteen geschikt is. 
  • Eén ruimte hoeft niet beperkt te zijn tot één gebruik. Door ruimtes polyvalent te ontwerpen, laat je meervoudig gebruik toe en maak je optimaal gebruik van de beperkte ruimte die je hebt. Organiseer je soms kookworkshops? Door de keuken en leefruimte slim te schakelen, tover je ze in een handomdraai om tot een groot atelier. 

Tips voor polyvalente ruimtes 

  1. Tip 1 - Overweeg functieneutrale afmetingen. De ruimte is uiteraard nog altijd geschikt voor het beoogde gebruik, maar de afmetingen laten ook ander gebruik toe. 
  2. Tip 2 - Ook de plaatsing van lichtpunten, schakelaars en stopcontacten kan het meervoudig of veranderende gebruik van ruimtes sterk vergemakkelijken. 
  3. Tip 3 - Bij vaste elementen denken we in de eerste plaats aan draagstructuur, maar ook een trap, sanitair en andere technische installaties verplaats je niet zo gemakkelijk. 

Polyvalente ruimtes in de praktijk - flexibel huis in Lede

De architecten van EA+ leverden een slim ontwerp af: de basistructuur bestaat uit een houten paal-en-balksysteem. Dit betekent dat geen enkele wand in de woning dragend is. Alle wanden kunnen op termijn, door een toekomstige eigenaar of bij een toekomstige verbouwing binnen enkele tientallen jaren, heel eenvoudig verwijderd worden. Door zo weinig mogelijk vaste en dragende elementen te gebruiken, is de woning erg flexibel en polyvalent.

De paal-en-balkstructuur werd vervolgens ingevuld door houtskeletwanden met kalkhennep-isolatie. Kalkhennep is niet alleen een 100% bio-ecologisch materiaal, het zorgt ook voor een woning met een zeer gezond binnenklimaat en aangename vochtbalans. Het is bovendien erg geschikt om door een doe-het-zelver uit te voeren, zoals ook in deze woning gebeurd is.

Benieuwd naar meer? Bekijk hier zeker de technische gegevens over deze woning!

Toekomstgericht bouwen en verbouwen: het is makkelijker dan je denkt met onze gids, opgesteld in samenwerking met VIBE en VUB. Ontdek 15 circulaire oplossingen die je zelf kan toepassen op je bouw- of verbouwproject. De strategieën zijn verdeeld over vijf thema's, concrete tips en ervaringen van professionals en zelfbouwers. 

Download de brochure

Bron: Bas Princen
Bron: Talli_fi

Deze pagina kwam tot stand binnen het project "SenisParti" met de steun van Vlaanderen Circulair en in samenwerking met VIBE en VUB Architectural Engineering. Via dit project "SensiParti" willen Bond Beter Leefmilieu, VIBE en VUB Architectural Engineering circulair en veranderingsgericht bouwen haalbaar maken voor particulieren.